Στάδια Σχεδιασμού Ενότητας

Α. Εισαγωγή

Για την προετοιµασία µίας ενότητας στο µάθηµα των Εικαστικών Τεχνών, οι εκπαιδευτικοί αξιοποιούν τους Δείκτες Επιτυχίας και Δείκτες Επάρκειας, λαµβάνοντας υπόψη τις προϋπάρχουσες εµπειρίες, τα ενδιαφέροντα και την ηλικία των παιδιών, καθώς και τις ιδιαιτερότητες της σχολικής µονάδας.

Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, οι εκπαιδευτικοί καλούνται να ασχοληθούν µε θέµατα από όλες τις Θεµατικές Περιοχές εστιάζοντας στην δηµιουργία εµπειριών και στην καλλιέργεια δεξιοτήτων σύµφωνα µε τους Δείκτες Επιτυχίας και Δείκτες Επάρκειας του Αναλυτικού Προγράµµατος Εικαστικών Τεχνών.

Β. Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας

Το ΑΠ Εικαστικών Τεχνών είναι δοµηµένο µε βάση πέντε Δείκτες Επιτυχίας (προσδοκώµενα αποτελέσµατα):

  1. Ιδέες και υλικά
  2. Μορφολογικά και δοµικά στοιχεία στην εικαστική διαδικασία
  3. Εικαστικές πρακτικές
  4. Αλληλεπίδραση µε ερεθίσµατα του περιβάλλοντος/έργα τέχνης
  5. Επικοινωνία

Οι πέντε Δείκτες Επιτυχίας αναπτύσσονται προοδευτικά µέσα από τις τέσσερις ηλικιακές βαθµίδες. Αναλύονται σε επιµέρους Δείκτες Επάρκειας (διδακτέα) και αφορούν:

  • στις γνώσεις και εµπειρίες που αναµένεται να αποκτήσουν τα παιδιά
  • στις δεξιότητες που αναµένεται να καλλιεργήσουν
  • στις στάσεις/αξίες που αναµένεται να αναπτύξουν

Γ. Στάδια Σχεδιασµού Ενότητας

Για τον σχεδιασµό µίας ενότητας οι εκπαιδευτικοί καλούνται να ακολουθήσουν τα πιο κάτω στάδια, τα οποία υλοποιούνται µέσα από την καταγραφή στόχων που βασίζονται στους δείκτες επιτυχίας και επάρκειας, ανάλογα µε το περιεχόµενο της ενότητάς τους (βλ. Πλάνο Σχεδιασµού Ενότητας Μικρής Διάρκειας µε σηµειώσεις στην Ιστοσελίδα Εικαστικών Τεχνών).

Γ.1. Καταγραφή του σκεπτικού της ενότητας

Το σκεπτικό µίας ενότητας περιλαµβάνει τους λόγους επιλογής του συγκεκριµένου θέµατος σε σχέση µε τις προϋπάρχουσες γνώσεις, τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών, καθώς και µε τους στόχους της σχολικής µονάδας. Η καταγραφή του βασίζεται σε τρία βασικά ερωτήµατα (ΓΙΑΤΙ, ΤΙ, ΠΩΣ), τα οποία περιγράφονται πιο κάτω.

ΓΙΑΤΙ: Επιλογή Θεµατικής Περιοχής και τίτλου ενότητας (Δείκτης Επιτυχίας 1)

Οι εκπαιδευτικοί επιλέγουν τη Θεµατική Περιοχή και τον τίτλο της ενότητάς τους, απαντώντας στο ερώτηµα ΓΙΑΤΙ: Για ποιο λόγο αναπτύσσονται οι συγκεκριµένες δραστηριότητες και ποιες πηγές χρησιµοποιούνται για παραγωγή ιδεών;

Μέσα από δική τους έρευνα για το θέµα της ενότητάς τους επιλέγουν πηγές, οι οποίες αποτελούν ερεθίσµατα, που δίνουν πληροφορίες και έµπνευση στον/στην εκπαιδευτικό (π.χ. πρακτικές που αφορούν δηµιουργικές διαδικασίες). Οι πηγές µπορούν να περιλαµβάνουν έργα τέχνης ή/και άλλες εικόνες, κείµενα (π.χ. βιβλία), βίντεο, ιστοσελίδες, αντικείµενα, χώρους. Μπορούν σε κάποιες περιπτώσεις να χρησιµοποιηθούν ως υλικό ή οπτικό ερέθισµα κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας.

ΤΙ: Επιλογή εικαστικών στοιχείων/ υλικών/ τεχνικών (Δείκτης Επιτυχίας 2)

Στη συνέχεια, οι εκπαιδευτικοί επιλέγουν το εικαστικό λεξιλόγιο στο οποίο θα εµβαθύνουν κατά την εφαρµογή της ενότητας, απαντώντας στο ερώτηµα ΤΙ. Το εικαστικό λεξιλόγιο αναφέρεται στην εικαστική γλώσσα (µορφολογικά ή/και δοµικά στοιχεία) και περιλαµβάνει και άλλο λεξιλόγιο εικαστικού περιεχοµένου: έννοιες, όρους, ορισµούς, ονόµατα καλλιτεχνών, όπως προσωπογραφία, γλυπτό, δηµόσια τέχνη, ψηφιακή φωτογραφία κ.ά.

ΠΩΣ: Επιλογή πρακτικών (Δείκτες Επιτυχίας 3, 4, 5)

Οι εκπαιδευτικοί επιλέγουν πρακτικές, οι οποίες αφορούν κυρίως καλλιέργεια δεξιοτήτων για τη συγκεκριµένη οµάδα παιδιών, απαντώντας στο ερώτηµα ΠΩΣ. Στις Βαθµίδες 1 και 2 οι πρακτικές επικεντρώνονται σε δεξιότητες που αφορούν διαδικασίες/τεχνικές, ενώ στη Βαθµίδα 3 εξελίσσονται σε εικαστική έρευνα.
Ο Δ.Ε.5 επιτυγχάνεται περισσότερο σε ενότητες µεγάλης διάρκειας και σε περιπτώσεις που χρειάζεται να καθιερωθούν κάποιες ρουτίνες σε ό,τι αφορά την παρουσίαση των έργων των παιδιών.

Γ.2. Καταγραφή της πορείας των µαθηµάτων µε συγκεκριµένες δραστηριότητες

Κατά τον σχεδιασµό και εφαρµογή των µαθηµάτων επιλέγονται δραστηριότητες οι οποίες είναι:

  • παιδοκεντρικές, παιγνιώδεις και ενδιαφέρουσες για τα παιδιά
  • ανταποκρίνονται στο αναπτυξιακό τους επίπεδο
  • απορρέουν από τους Δείκτες Επιτυχίας και Δείκτες Επάρκειας που έχουν επιλεγεί

Γ.3. Αξιολόγηση/ Αναστοχασµός

  • µπορεί να έχει διαγνωστική, διαµορφωτική και τελική µορφή
  • λαµβάνει υπόψη τόσο την εικαστική διαδικασία όσο και το τελικό προϊόν
  • δίνει έµφαση στη διατήρηση φακέλου µε τα έργα των παιδιών
ΤίτλοςΑρχείοΗμερομηνία
Στάδια Σχεδιασμού Ενότητας  26/09/2019